VEKSE
Koramaz Vadisi’nin Dimitre’den bir sonraki durağı 2,5 km batıda bulunan
ve tüm bu vadinin en ufak köyü olan Vekse. Koramaz Vadisi’nin güney yamacında,
Kanlıhöyük Tepesi’nin eteklerinde kurulu olan bu yerleşimin yüzlerce yıllık olduğu bilinmektedir.evlerin
altında bulunan yeraltı şehri de bunun bir ispatıdır. Vadinin karşı
yamacı ise yaklaşık 10 m yüksekliğinde, boydan boya bir duvar gibi uzanan
kırmızı renkli volkanik kayaçla kaplıdır. Bu kayalık duvardaki sayısız kaya
yerleşiminin pencere ve kapı deliklerinden esinlenen Vekseliler buraya “Yedi
Delikler” ismini vermişler. Vekse, yapısal açıdan Ağırnas’a ve Küçük Bürüngüz’e çok benziyor:
Vadinin bir yamacında bugünkü köy, diğer yamacında ise kaya yerleşimleri var.
Normal koşullarda vadi duvarındaki kaya yerleşimlerinin köyün kendisinden daha
eski olması beklenirken Vekse’de, aynen Ağırnas’da olduğu gibi, hem köyün
içinde hem de vadi duvarındaki yerleşimlerde yeraltı savunma yapıları ve kaya oyması
kiliseler mevcut. Bu da; Ağırnas gibi, Vekse’nin de en azından 10. – 11.
yüzyıllara kadar Koramaz Vadisi’nin her iki yamacında birden yaşamaya devam
ettiklerini gösteriyor.